Cafe-instrumenten

Sinds lange tijd beschikt het museum over een van de weinige Amsterdamse café-instrumenten, die bewaard zijn gebleven. In de bloeitijd van de pianola moeten er meer dan honderd van dergelijke instrumenten alleen al in Amsterdam gestaan hebben. Het grootste exemplaar was een Philipps Paganini orchestrion in café Central aan de Westermarkt. Dit is spoorloos verdwenen, zoals de meeste andere instrumenten (m.a.w. naar alle waarschijnlijkheid gesloopt en verhuisd naar de vuilnisbelt!). Het grootste nog bestaande instrument is een Hupfeld Pan Orchester (een van de drie nog bekende exemplaren ter wereld), afkomstig uit een café aan de Zeedijk, thans het trotse bezit van een schatrijke collectioneur in Chicago. In het museum staat de Philipps Duca afkomstig uit café 'de Oude Postbar' in de Gravenstraat (vlakbij de Nieuwe Kerk). Dit instrument stond later nog jarenlang in het Literair café De Engel- bewaarder van Bas Lubberhuizen, die het aan het museum schonk, toen hij dit café verkocht. In die tijd was het rollensysteem allang niet meer werkend. De restauratie in het museum is nog steeds niet helemaal voltooid.

Door een merkwaardig toeval konden wij een stukje van de voorgeschiedenis van dit instrument terugvinden. In een radio-uitzending vertelde Jetty Paerl over haar bijzondere leven. Bekend geworden door de uitzendingen van Radio Oranje vanuit Londen, trad zij na de oorlog jarenlang en met veel succes op als zangeres. Een van haar eerste successen was het lied 'Die ene maand met jou' waarmee zij een prijs won op het festival in Knokke. De muziek daarvan was gecomponeerd door Guus Jansen (de zoon van A.H. Jansen, oprichter van de Hollandia muziekrollen-fabriek). In het interview vertelde Jetty Paerl hoe het lied ontstond: toen Michel van der Plas zijn eerste schreden zette op het pad van tekstschrijver van chansons en cabaretliedjes: in de Oude Postbar met Guus Jansen als pianist op de Duca piano. Er bleek zelfs nog een foto van te bestaan!